Que este novo ano estea cheo de HYGIA, ZOÈ , GHARA, EIRENE, EUZIMIA e ELPIS ou o que é o mesmo saúde, vida, alegría, paz, bo ánimo e esperanza.

Feliz 2024

 Que o Apalpador vos traía saúde nesta noite máxica e o Tizón de Nadal fartura para as vosas casas.

Bo Nadal.

 Hai 5 semanas a  vila de Grindavik no SO de Islandia foi evacuada e hoxe o magma comezou a saír polas fendas que había na codía. Velaí temos o nacemento dun volvcán cun cráter de máis de 3 km de longo.

 

IO SATURNALIA

 As SATURNALIA tiñan lugar ante diem XVI Kalendas Ianuarias – ante diem X Kalendas Ianuarias (entre 17 e 23 de decembro) e estaban adicadas a SATURNO, deus de orixe moi antigo que gobernara o mundo na Idade de Ouro tempo no que homes libres e escravos eran iguais.A tradición romana tamen atribuía a Saturno a aprendizaxe aos homes do cultivo do campo de ai que se lle veneraba como deus protector da sementeira.

O seu templo, situado no Foro fronte a ladeira do Capitolio, non era soamente o lugar de culto ao Deus senon que se converteu na sede do  , é dicir, na sede do tesouro do Estado (hoxe en día unha especie de Banco de España). No seu interior a estatua do deus estaba atada cunha corda de la que so era desatada durante as festas para que Saturno poidera disfrutar delas.

As celebracións públicas consistían nunha serie de sacrificios con capite aberto, a cabeza descuberta, e finalizaban cun convivium publicum, un banquete ao que asistían todos aqueles que o desexasen.

Eran un tempo no que todos os establecementos estaban pechados, as rúas rebosaban de alegría e todos, libres e escravos, disfrutaban delas sen distinción. Tamen era un tempo de contrastes xa que moitas veces o que estaba prohibido o resto do ano permitiase; así por exemplo, permitíanse as apostas e xogos de azar nas rúas. As celebracións privadas en cambio centrábanse en reuniones socias e banquetes onde se realizaban bromas e chistes.

O máis curiuoso deste tempo de festa e que durante el os escravos eran completamente libres de facer o que quixesen. Cidadáns e escravos lucían o pilleus ou gorro da liberdade que simbolizaba a igualdade entre seres humanos. Era tamen costume que neste tempo os escravos puidesen sentarse á mesa dos amos ou incluso que fosen os amos quen servisen aos escravos.

Casas e cidade engalanábanse durante estes días con pólas decoradas con velas nun intento de dar luz aos días máis oscuros do ano. O último día da festa ou sigillaria intercambiábanse regalos entre familiares e amigos cercanos.

Non vos lembra a algunha das nosas festas?

Chega o Nadal

 e nada mellor que cantar unhas panxoliñas, ou unhas xaneiras ou aínda mellor uns cantos de reis.

 

 Clica aquí para escoitar

 

 

6EP Repasamos os nosos coñecementos sobre continentes?

 

Neste periplo por todos os continentes que estamos a punto de rematar é importante que saibades localizar todos os elementos do relevo dos que falamos.  Para facilitar a tarefa vouvos deixar unha serie de links: 

Para IMPRIMIR mapas: clica aquí

Para repasar África: clica aquí

Para repasar América: clica aquí

Para repasar Asia: clica aquí

5EP Xogamos coa Latitude e a Lonxitude

Para xogar coa latitude a lonxitude. Clica aquí

5EP Coordenadas Xeográficas

Mapa de África

As COORDENADAS XEOGRÁFICAS son un sistena de referencia que nos permiten ubicar con exactitude un punto calquera da superficie terrestre. Para poder establecer este sistema de referencia temos que ter moi claros os conceptos de latitude e lonxitude.

A LATITUDE é a distancia medida en grados desde calquer punto da superficie terrestre ata o Paralelo 0º ou Ecuador. A latitude pode ser Norte ou Sur e fai referencia aos paralelos.

A LONXITUDE é a distancia medida en grados desde calquer punto da superficie terrestre ata o Meridiano 0ª ou de Greenwich. A lonxitude pode ser Este ou Oeste e fai referencia aos meridianos.

Para facer unha práctica en PDF Editable clica aquí

Para facer a práctica en PDF clica aquí

Para facer outra práctica online clica aquí

IMPORTANTE: Lembra que debes descargar os arquivos antes de comezar a traballar con eles e despois gardalos co voso nome. Se tedes algún problema non dubidedes en contactar comigo.

6EP ASIA

ASIA: é o continente de maior extensión; atopándose a maior parte das súas terras no Hemisferio Norte.

Asía limita ao Norte co Océano Glaciar Ártico, ao Sur co Océano Índico e o Océano Pacífico; ao Leste co Océano Pacífico e ao Oeste cos Montes Urais, Mar Caspio e Cordilleira do Caúcaso que a separa de Europa.

Neste continente atopamos a cordilleira máis alta do mundo, a cordilleira do Himalaia, e o lugar máis profundo da terra, o Mar Morto. Ademais, presenta unha serie de arquipélagos de orixe volcánica en toda a costa do Pacífico.

MAR MORTO: lago salgado situado a 395 m baixo o nivel do mar entre Israel, Cisjordanía e Xordanía.
ESTREITO DE BERING: brazo de mar que separa Asia de América. No pasado estaba cuberto polo casquete polar o que permitía o paso a pé dun lado a outro.
ILLA DE CEILÁN/ SRI LANKA: Illa situado ao surleste da Península India famosa pola súa produción de canela, té, café, caucho e coco.
RÍO GANXES: río situado aos pés da Cordilleira do Himalaia considerado sagrado para os hindús.
RÍO AMARELO/ YANG TSE: río máis importante de China; recibe o seu nome pola gran cantidade de materiais que arrastra ao seu paso o que lle da unha cor amarela.

6EP Gran RETO africano

 A conquista e posterior colonización de África realizouse maioritariamente no século XIX de tal xeito que os mapas anteriores a estas datas mostran grandes áreas do seu territorio sen explorar. Podes apreciar as diferenzas entre o mapa de África que ilustra esta entrada e o que tes na túa libreta?

RETO: Os grandes exploradores do continente africano foron David Livingstone, Henry Morton Stanley e Vernett Lovey Cameron. Busca información sobre eles e despois sinala nun mapa do continente africano os seus descubrimentos.

5EP O Ecuador e os Hemisferios

Ecuador: liña imaxinaria que divide a Terra en dúas partes iguais chamadas hemisferios.

Hemisferio:cada unha das partes nas que divide a Terra o Ecuador. Existen 2 hemisferios: o Norte ou hemisferio continental e o Sur ou marítimo.

6EP América

AMÉRICA é o único continente que ten case o mesmo número de terras no Hemisferio Norte como no Hemisferio Sur.

Os limites de América son:

· Ao Norte o Océano Glaciar Ártico

· Ao Leste o Océano Atlántico

· Ao Sur o o Océano Glaciar Antártico

· E ao Oeste o Océano Pacífico

O continente americano acostuma a dividirse en 2 subcontinentes: América do Norte e América do Sur; divididos polo ismo de América Central.

Na costa Oeste de América atopamos unha gran cadea montañosa que a recorre de Norte a Sur (Montañas Rochosas no Norte e Cordilleira dos Andes no Sur).

Na zona central hai unha serie de chairas cruzadas por grandes rios (Río Mississipi no Norte e Río Amazonas no Sur) que serven como vía de circulación de mercancia e no Leste atopamos unha serie de montañas de pouca altura como son os Montes Apalaches ou o Macizo Brasileiro.

ACTIVIDADES

      1. Por que nalgúns lugares fálase de dous continentes para referirse a América?

      2.  Son similares os relevos de América do Norte e América do Sur? Explícao.

      3. En que Océano desembocan os dous grandes ríos americanos?

      4. Cal é o pico máis alto de América? Cal é a súa altura?

      5. A que país pertencen as Illas Malvinas?

Máis cousas sobre América: clica aquí

Queredes escoitar algunhas das linguas que se falan no oriente de África?

 

Queredes saber como soan o suajili, alur, kinyaruanda, amariña, trigriña ou maa. Pois non tedes máis que clicar aqui para poder escoitar todas estas linguas faladas por africanos que viven connosco.

As guerras tamen teñen normas

 

 

Ningunha guerra é xusta e nela sempre perden os civiles, que sofren a falta de alimentos, a destrucción das súas casas, escolas e hospitais, os que teñen que fuxir e os que en moitas ocasións acaban morrendo. No entanto, no dereito internacional existen unha serie de leyes que intentan controlar os horrores das guerras. Desafortunadamente NUNCA se cumplen.

NON Á GUERRA, A NINGUNA GUERRA!

5ºEP Xogamos a localizar nun mapa os continentes e os océanos?

Os continentes son as terras separadas polos océanos. Existen 6 continentes: América, Europa, Asia, África, Oceanía e a Antártida.

E os océanos son as masas de auga salgada que separan continentes. Os continentes están separados por cinco grandes océanos: Océanos Pacífico, o Océano Atlántico, o Océano Índico, o Océano Glacial Antártico e o Océano Glacial Ártico.

Pero serias capaz de localizalas nun mapa? Clica no seguinte enlace para probar os teus coñecementos.

5EP Queres ver onde é de día

 Como ben sabedes a consecuencia do MOVEMENTO DE ROTACIÓN é a existencia do días e as noites pero queres ver en tempo real onde é de día e onde é de noite?

  Clica aquí

Novidades da Historia

 

 

Arqueólogos e paleontólogos da Universidade de Vigo xunto con estudosos etíopes e italianos descubren os restos máis antigos de HOMO ERECTUS atopados ata o día de hoxe. Trátase do fragmento de mandíbula que se atopou en  Melka Kunture Etiopía.

Para ler máis sobre o tema podes clicar nos seguintes enlaces:

Universidad Complutense

Fundación Palarq

6EP Actividades e fotos de África

Actividades sobre África

     1. Que é o cabo de Boa Esperanza?

     2. Que tres grandes ríos recorren África?

     3. Cal é montaña máis alta de África? Canto mide?

     4. Que é o corno de África? Porque se lle chama así?

     5.Que é o Lago Victoria?

Máis cousas sobre África: clica aquí

 

Un 12 de outubro de 1492 Cristobal Colón chegaba por primeira vez ao continente americano.

Para ver vídeo: clica aquí

6EP Fáltache algo no caderno?

 

 O teu caderno non está actualizado? Faltaches algúin día? Non te aclaras co que escribiches? Aqui tes a solución aos teus problemas. Clica neste enlace e poderás ver o tema completo.

5EP Que é un mar?

 

MAR: porción de auga salgada de menor tamaño que os océanos e xeralmente situados cerca da costa. Exemplos de mares podes atopalos neste mapa de Europa.

6EP Límites de Oceanía e a Antártida

 

Os límites da ANTÁRTIDA son: 

• Ao Norte o Oc. Glacial Antártico
• Ao Sur o Oc. Glacial Antártico
• Ao o Oc. Glacial Antártico
• Ao Oeste o Oc. Glacial Antártico

 

Os límites de OCEANÍA son: 

• Ao Norte o Oc. Pacífico
  
• Ao Sur o Oc. Índico e o Oc. Pacífico
• Ao Leste o Oc. Pacífico
  
• Ao Oeste o Oc. Índico
  

6EP Límites de Asia e Europa

Os límites de ASIA son: 

• Ao Norte o Oc. Glacial Ártico
• Ao Sur o Oc. Índico e o Oc. Pacífico
  
• Ao Leste o Oc.Pacífico
• Ao Oeste os Montes Urais, o Río Ural, o Mar Caspio e a Cordilleira do Caúcaso que a separan de Europa.
  

 

Os límites de EUROPA son: 

• Ao Norte o Oc. Glacial Ártico
• Ao Sur o Mar Mediterráneo que a separa de África.
  
• Ao Leste os Montes Urais, o Río Ural, o Mar Caspio e a Cordilleira do Caúcaso que a separan deAsia,
• Ao Oeste o Oc. Atlántico.
  

 

6EP Límites de América e de África

Os límites de AMÉRICA son: 

• Ao Norte o Oc. Glacial Ártico
• Ao Sur o Oc. Glaciar Antártico
• Ao Leste o Oc. Atlántico 
• Ao Oeste o Oc. Pacífico.

 

Os límites de ÁFRICA son: 

• Ao Norte o Mar Mediterráneo que a separa de Europa.
• Ao Sur o Oc. Glaciar Antártico
• Ao Leste o Canal de Suez, o Mar Vermello e o Oc. Índico
  
• Ao Oeste o Oc.Atlántico.

5EP Continentes e Océanos

Os continentes son as terras separadas polos océanos. Existen 6 continentes: América, Europa, Asia, África, Oceanía e a Antártida.

E os océanos son as masas de auga salgada que separan continentes. Os continentes están separados por cinco grandes océanos: Océanos Pacífico, o Océano Atlántico, o Océano Índico, o Océano Glacial Antártico e o Océano Glacial Ártico.

Ecuador: liña imaxinaria trazada de oeste a leste que divide a Terra en dúas partes iguais chamadas hemisferios.

Hemisferios: cada unha das partes nas que a Terra está dividida polo Ecuador. Existe dous hemisferios: o hemisferio Norte ou hemisferia terrestre e o hemisferio sur ou hemisferio marítimo.

Para aprender máis sobre continentes e océanos

Como se apaga un volcán

 

Como se apaga un volcán? Que vai pasar cando o Cumbre Vieja deixe de botar lava? Os vulcanólogos islandeses danos a resposta. Non viven eles na illa dos 130 volcáns?

Clica Aquí para poder ler o artigo

6EP O son dun volcán. Non vos parece terrorífico?

6ºEP Nacemento dunha Illa

ILLA: anaco de terra rodeada de auga por todas partes. 

ARQUIPÉlAGO: conxunto de illas

6ºEP Que son as Placas Tectónicas

PLACAS TECTÓNICAS: conxunto de placas nas que está dividida a codia terrestre.

5EP Tema 1: A Representación da Terra: os mapas.

Clica aquí para acceder ao E-Book

6EP E-Book A formación do Relevo Terrestre

Para consultar o E.Book: clica aquí

5EP Introdución

 Que son as Ciencias Sociais?

 

CIENCIAS SOCIAIS: conxunto de ciencias que estudan o comportamento dos seres humanos e as súas actividades.

Entre as Ciencias Sociais destacan: a Xeografía, a Historia, a Economía, a Arqueoloxía, a Socioloxía, a Pedagoxía, a Psicoloxía …

XEOGRAFÍA: ciencia que estuda a superficie terrestre e os seus cambios.

HISTORIA: ciencia que estuda o pasado dos seres humanos. A Historia comeza coa a aparición dos primeiros seres humanos e acabará cando nos extingamos como especie.

Tradicionalmente e co obxectivo de facilitar o seu estudo a Historia dividiuse en:

• Prehistoria: desde a aparición dos primeiros homínidos ata a invención da escritura.

• Historia Antiga: desde a invención da escritura ata a desaparición do Imperio Romano (476 dC)

• Idade Media: desde a desaparición do Imperio Romano (476 dC) ata o descubrimento de América (1492).

• Historia Moderna: desde o descubrimento de América (1492) ata a Revolución Francesa (1789)

• Historia Contemporánea: Desde a Revolución Francesa (1789) ata II Guerra Mundial (1945)

• Historia do Mundo Actual: Desde a II Guerra Mundial (1945) ata a actualidade.

 

 

5EP Lecturas

 

ALASKA?

Alaska es el estado más extenso de los cincuenta que tiene Estados Unidos de América. Está situado al noroeste del continente, muy cerca del Polo Norte. Su nombre significa “tierra grande” y su capital es una ciudad llamada Juneau.

Como se trata de un territorio inmenso su climatología varía mucho de unas regiones a otras. En parte de la costa y en el sur, el clima es suave y lluvioso durante todo el año; en cambio, en el interior, las temperaturas son tan extremas que en invierno rondan los -50 grados centígrados

¡Si algún día vas no te olvides de meter abrigo, gorro, guantes y botas en la maleta!

Son pocos los valientes que se animan a vivir allí todo el año y por esta razón, las ciudades son muy escasas y la densidad de población es bajísima: ¡solamente un habitante por cada Km²!

Un 15% de los pobladores de Alaska son esquimales pertenecientes a diferentes pueblos aborígenes que ocupan las tierras del Ártico desde hace cientos de años, como los inuit o los yupik. El resto son, en su mayoría, de raza blanca.

La economía de Alaska se basa en la minería y en la industria del petróleo. La pesca (de salmón y bacalao principalmente) y el turismo también son una importante fuente de ingresos.

Alaska tiene unos paisajes naturales increíbles. Una parte del estado posee grandes valles y los bosques de coníferas más altas del mundo; la otra es una gran zona ocupada por la tundra, es decir, por una vegetación baja formada por musgos, líquenes y algún que otro arbusto. Aquí no crecen los árboles porque el suelo permanece continuamente congelado. Como te puedes imaginar, en Alaska se encuentran algunos de los más impresionantes glaciares del planeta.

En cuanto a fauna, Alaska es tierra de osos polares, ballenas, focas, alces, lobos… En sus frías y cristalinas aguas habitan hasta seis variedades de salmón salvaje de gran valor gastronómico.

Por último debes saber que uno de los grandes atractivos de Alaska es que es de los pocos lugares en el mundo donde se puede observar el impactante fenómeno de luz y color conocido como aurora boreal.

https://www.mundoprimaria.com/lecturas-para-ninos-primaria/alaska

 

6EP Material Curso 2023-2024

 

Chicas e chicos de 6EP xa sabedes de que vai esto pero por se vos esquece; velaí deixovos o material que precisades:

• 2 libretas grandes cuadriculadas grampadas (se vos quedan moitas follas na do ano anterior podedes reutilizala).
• 2 sobres de papel tamaño A5
• 1 sobre plástico tamaño folio (por suposto que podedes reutilizar o do ano pasado)

Benvidos 2023-2024

5EP Material Curso 2023-2024

Para comezar este curso de 5 de EP o que máis necesitamos é moitas ganas de aprender e despois só un par de cousiñas máis:

• 2 libretas grandes tipo lamela (pauta 4mm) grampada. (unha para Ciencias Sociais e outra para Ciencias Naturais)
  
• 1 libreta pequena raiada grampada.
  
• 2 sobres de papel tamaño A5
• 1 rotulador permanente negro de punta fina.
  

  

Como imaxinaredes tamén imos necesitar:

• Axenda ou libreta para anotar (no caso de escoller unha axenda mellor que sexa páxina día).
• Carpeta de sobres plásticos tamaño folio.
• Bolígrafo azul ou negro
• bolígrafo vermello
• marcador fosforito
• lapis e goma
• regra
• pegamento de barra e tesouras
• lápices de cores (poden ser plastidecor)

Benvidos 2023-2024